Như bà con đã biết, hiện tại Tây Nguyên nói chung và các tỉnh như Đăk Lăk, Đăk Nông, Lâm Đồng nói riêng là khu vực đóng góp sản lượng cà phê hàng đầu tại Việt Nam góp phần không nhỏ vào việc đưa Việt Nam thành nước đứng thứ 2 về xuất khẩu cà phê.
Không chỉ các cơ quan nhà nước (như Viện Eakmat – WASI) mà bản thân các hộ nông dân cũng dày công tìm tòi, nghiên cứu và chọn lọc ra các giống cà phê cao sản mới. Tạo thuận lợi cho bà con nông dân canh tác cây cà phê từ khâu chọn cây giống đến khâu trồng và chăm sóc cây cà phê. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu đến bà con một số giống cà phê có nguồn gốc từ Đăk Lăk, Đăk Nông cho bà con tiện tham khảo, chọn lựa
Các giống cà phê do Viện Eakmat nghiên cứu phát triển
Nhắc đến viện Eakmat (Viện Khoa Học Kỹ Thuật Nông Lâm Nghiệp Tây Nguyên) không ai trồng cà phê là không biết, đây là đơn vị đi đầu trong công tác nghiên cứu, tuyển chọn giống cây trồng, đặc biệt là cây cà phê. Với lợi thế cơ sở hạ tầng, vườn thực nghiệm, đội ngũ cán bộ giàu kinh nghiệm. Những năm vừa qua viện đã cho ra mắt nhiều giống cây trồng mới. Một số giống cà phê của Viện Eakmat nghiên cứu có thể kể đến như sau
Giống cà phê TR4, Giống cà phê TR9, TR11, TR12
Giống cà phê chín muộn TR14, TR15, TR16
Giống cà vối lai TRS1 (ươm từ hạt TR4, TR9, TR11, TR12 – Đơn dòng hoặc đa dòng).
Giống cà phê TR4 (138)
Nguồn gốc giống cà phê TR4
Theo một số thông tin nội bộ, giống được chọn lọc từ lô 13 hàng số 8 vườn thực nghiệm cà phê Eakmat. Nên còn gọi là giống cà phê 138. Tuy nhiên tên gọi này đã cũ ít được sử dụng. Tên chính thức của giống là TR4. Giống được công nhận là giống quốc gia, khuyến khích nhân rộng. Năm 2009 giống nhận được giải thưởng cúp vàng nông nghiệp.
Đặc điểm giống cà phê TR4
Đặc điểm lá: kích thước trung bình, dạng mũi mác. Màu sắc lá khi thành thục: xanh vàng
Đặc điểm thân cành: Cây sinh trưởng rất khỏe, phân cành mạnh, cành thứ cấp và dự trữ rất nhiều, cành ngang hơi rũ. Chiều cao cây trung bình.
Đặc điểm quả: Quả có dạng trứng ngược, khi chín có màu đỏ cam.
Năng suất: Trung bình 5 – 7 tấn nhân/ha. Có thể cao hơn nếu chăm sóc tốt
Thời điểm thu hoạch: Tháng 11 DL
Tỷ lệ hạt trên sàng 18: Trên 90%
Tỷ lệ tươi nhân: 4/1 (kg)
Đặc điểm sinh trưởng: Thích nghi với đất đai và khí hậu của các tỉnh Tây Nguyên, chịu hạn tốt, có khả năng bệnh gỉ sắt, nấm hồng
Giống cà phê TR9 (414)
Tương tự như giống TR4, giống TR9 cũng có tên gọi khác là giống cà phê 414. Giống cũng được Bộ Nông Nghiệp công nhận là giống quốc gia, khuyến khích nhân rộng. Cùng đoạt giải Cúp vàng nông nghiệp năm 2009.
Đặc điểm giống cà phê TR9
Đặc điểm lá: kích thước trung bình, dạng mũi mác. Màu sắc lá khi thành thục: xanh đậm
Đặc điểm thân cành: Cây sinh trưởng rất khỏe, phân cành mạnh, cành thứ cấp và dự trữ rất nhiều, cành ngang hơi rũ. Chiều cao cây trung bình.
Đặc điểm quả: Quả có dạng thuôn dài, khi chín có màu huyết dụ (đỏ sẫm).
Năng suất: Trung bình 5 – 7 tấn nhân/ha. Có thể cao hơn nếu chăm sóc tốt
Thời điểm thu hoạch: Tháng 11 DL
Tỷ lệ hạt trên sàng 18: Trên 90%
Tỷ lệ tươi nhân: 4.2/1 (kg)
Đặc điểm sinh trưởng: Thích nghi với đất đai và khí hậu của các tỉnh Tây Nguyên, chịu hạn tốt, có khả năng bệnh gỉ sắt, nấm hồng.
Giống cà phê vối lai TRS1
Nguồn gốc giống cà phê TRS1
Nhằm khắc phục những nhược điểm của cà phê ghép, viện eakmat đã tiến hành lai tạo ra giống cà phê ươm từ hạt của cây mẹ TR4, TR9, TR11, TR12 và đặt tên là giống vối lai TRS1 (Đã được Bộ Nông Nghiệp công nhận). Giống này thừa hưởng được nhiều ưu điểm từ cây mẹ, tuy nhiên xét về năng suất thì không thể bằng cây nhân giống bằng phương pháp ghép chồi.
Đặc điểm giống cà phê TRS1
Đặc điểm lá: Lá hình mũi mác, thuôn dài, màu xanh vàng hoặc xanh đậm
Đặc điểm thân cành: Do trồng từ cây thực sinh nên cành phát triển cân đối, cành phát ngang, đôi khi hơi rũ
Đặc điểm quả: Dạng trứng ngược, có núm, chín màu cam vàng hoặc huyết dụ
Năng suất: Tối đa 7 tấn /hecta
Thời điểm thu hoạch: tháng 11, 12 dương lịch
Tỷ lệ hạt trên sàng 18: 85-90%
Tỷ lệ tươi nhân: Chưa xác định
Đặc điểm sinh trưởng: Thừa hưởng nhiều ưu điểm từ cây mẹ TR4, TR9, TR11, TR12 nên thích nghi tốt với khí hậu và đất đai Tây Nguyên. Bộ rễ khỏe mạnh, ăn sâu, chịu hạn và kháng bệnh gỉ sắt cà phê rất tốt
Các giống cà phê do cá nhân nghiên cứu chọn lọc
Giống cà phê dây Thuận An (Đăk Nông)
Nguồn gốc giống cà phê dây Thuận An
Đây là giống cà phê mới, được Sở Nông Nghiệp Đăk Nông cấp giấy chứng nhận đầu dòng vào tháng 3/2017 theo định số 107/QĐ-SNN. Giống thuộc sở hữu của hộ nông dân ông Nguyễn Văn Cường và bà Trần Thị Kim Mỹ (Hợp tác xã Thuận An, huyện Đak Mil, tỉnh Đăk Nông).
Đặc điểm giống cà phê dây Thuận An
Đặc điểm lá: Lá to, hình mũi mác, viền hơi gợn sóng, màu thuần thục: xanh đậm
Đặc điểm thân cành: Cành phát triển mạnh, cành mang quả dài, có xu hướng rũ xuống, độ giao tán thấp nên có thể trồng mật độ dày.
Đặc điểm quả: Quả trung bình, cân đối, ít hạt lép, chín màu đỏ
Năng suất: 7-8 tấn/hecta
Thời điểm thu hoạch: Tháng 1-2 dương lịch. Rất muộn so với các giống cà khác
Tỷ lệ hạt trên sàng 16: 100%
Tỷ lệ tươi nhân: 3.9 – 4.1/1
Đặc điểm sinh trưởng: Cây sinh trưởng khỏe mạnh, chịu hạn rất tốt, có khả năng kháng bệnh gỉ sắt, bệnh nấm hồng cà phê.
Giống cà phê Ea Tar – Cư Mgar
Giống này có xuất xứ từ xã Ea Tar, Huyện Cư Mgar, Đăk Lăk. Năng suất 6-8 tấn/hecta. Đang trong quá trình xin cấp chứng nhận cây đầu dòng nên chưa có nhiều thông tin cụ thể. Chúng tôi sẽ cập nhật sau.
Nguồn sưu tầm
